تعریف HPLC
فروش دستگاه کروماتوگرافی مایع HPLC سری 1100, 1200, 1260 از کمپانی Agilent آمریکا
کروماتوگرافی(Chromatography) چیست؟
کروماتوگرافی (Chromatography) یک روش آزمایشگاهی برای جداسازی اجزای مختلف یک مخلوط است. این روش بر اساس تفاوت در نحوه‌ی حرکت اجزای مخلوط در یک فاز ثابت (مثل کاغذ، ژل یا ستون) و یک فاز متحرک (مثل حلال) عمل می‌کند. به زبان ساده‌تر، اجزای مختلف مخلوط با سرعت‌های متفاوتی در محیط خاص حرکت می‌کنند و همین تفاوت باعث جداسازی آن‌ها می‌شود
انواع رایج کروماتوگرافی
کروماتوگرافی کاغذی (Paper Chromatography): معمولاً برای جداسازی رنگدانه‌ها یا مواد محلول در آب استفاده می‌شود.
کروماتوگرافی لایه نازک (TLC): مشابه کروماتوگرافی کاغذی ولی با استفاده از یک لایه‌ی نازک از سیلیکا یا آلومینا روی شیشه یا پلاستیک.
کروماتوگرافی ستونی (Column Chromatography): برای جداسازی ترکیبات در مقیاس بزرگ‌تر استفاده می‌شود، مثلاً در شیمی آلی.
کروماتوگرافی گازی (GC): مخصوص جداسازی ترکیبات فرار؛ در آن فاز متحرک گاز است.
کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC): یک روش دقیق و پیشرفته برای جداسازی، شناسایی و اندازه‌گیری ترکیبات.
مزایای کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC)
دقت و حساسیت بالا: HPLC می‌تواند مقادیر بسیار کم از یک ماده را با دقت بسیار زیاد تشخیص دهد.
قابلیت جداسازی ترکیبات مشابه: حتی ترکیباتی که ساختار شیمیایی بسیار نزدیکی دارند (مثل ایزومرها) با HPLC قابل جداسازی هستند.
سرعت بالا: با وجود تجهیزات مدرن، آنالیز در زمان کوتاهی انجام می‌شود.
قابلیت استفاده برای موادغیر فرار و حساس به دما: برخلاف کروماتوگرافی گازی، HPLC برای آنالیز موادی که فرار نیستند یا با گرما تجزیه می‌شوند، مناسب است.
کاربرد گسترده: در صنایع داروسازی، غذایی، آرایشی، شیمیایی، پزشکی و محیط‌زیست به‌طور گسترده استفاده می‌شود.
امکان اتصال به دتکتورهای مختلف: مانند UV، فلورسانس و جرمی (MS) که باعث افزایش دقت و اطلاعات بیشتر از نمونه می‌شود.
بخش‌های اصلی دستگاه HPLC:
مخزن حلال (Solvent Reservoir): محل نگهداری فاز متحرک مانند آب، متانول یا استونیتریل.
پمپ (Pump): انتقال فاز متحرک با فشار بالا به درون سیستم.
دستگاه تزریق نمونه (Injector): ورود نمونه به سیستم؛ می‌تواند دستی یا خودکار باشد.
ستون کروماتوگرافی (Column): محل جداسازی ترکیبات؛ معمولاً از جنس سیلیکا.
دتکتور (Detector): شناسایی ترکیبات جدا شده. نوع رایج آن UV-Vis است.
سیستم ثبت و تحلیل داده‌ها (Data System): نرم‌افزاری برای نمایش و تحلیل کروماتوگرام.
زباله‌گیر (Waste): محل خروج مواد پس از تحلیل.
حلالها
در HPLC، حلالها یا فاز متحرک نقش حیاتی دارند، چون ترکیبات مورد نظر در آن حل می‌شن و از طریق ستون عبور می‌کنند تا جدا بشوند. انتخاب نوع حلال، درصد ترکیب و ترتیب استفاده از انها تاثیر زیادی روی کیفیت جداسازی دارد.
ویژگی‌های مهم حلال‌های HPLC:
خلوص بالا: باید بسیار خالص باشن و عاری از ذرات و ناخالصی‌هایی باشن که باعث نویز یا آلودگی دستگاه بشن. معمولاً از حلال‌هایی با گرید HPLC استفاده می‌شود.
شفافیت نوری: برای استفاده در دتکتور UV یا فلورسانس، حلال باید در طول‌موج خاصی جذب نداشته باشد.
سازگاری با ترکیبات نمونه و ستون: حلال باید با ترکیب نمونه و فاز ساکن ستون سازگار باشه تا جداسازی بهینه انجام بشود.
انواع حلال‌های رایج در HPLC:
در HPLC فاز معکوس (Reverse Phase) — متداول‌ترین نوع:
آب (Water): اغلب به‌عنوان حلال پایه استفاده می‌شود.
متانول (Methanol): قطبی؛ برای آنالیز بسیاری از ترکیبات مناسب می باشد.
استونیتریل (Acetonitrile): قطبی و نسبتاً قوی‌تر از متانول؛ معمولاً جداسازی سریع‌تر ایجاد می‌کند.
بافرها (مثل فسفات یا استات): برای تنظیم pH، مخصوصاً در آنالیز ترکیبات یونی.
در HPLC فاز نرمال (Normal Phase):
هگزان (Hexane)
ایزوپروپانول (Isopropanol)
اتیل استات (Ethyl Acetate)
این‌ها برای جداسازی ترکیبات غیرقطبی‌تر استفاده می‌شوند.
انواع پمپ‌های Agilent HPLC
پمپ گرادیانی کواترنری
(Quaternary Gradient Pump)
مدل‌ها: Agilent G1311A/B (برای سری 1100/1200)، G7104C (سری 1260 Infinity II)
ویژگی: امکان ترکیب چهار حلال مختلف
کاربرد: مناسب برای توسعه روش‌ها، روش‌های پیچیده یا غربالگری حلالها
مزایا:
انعطاف‌پذیری بالا در انتخاب و ترکیب حلال
مناسب برای توسعه روش‌ها
پمپ باینری
(Binary Gradient Pump)
مدل‌ها: Agilent G1312A/B (سری 1100/1200)، G7112B (سری 1290 Infinity II)
ویژگی: ترکیب دو حلال با دقت بالا و قابلیت برنامه‌ریزی گرادیان
کاربرد: برای روش‌هایی که نیاز به تغییر تدریجی ترکیب حلال در طول زمان دارند (مثلاً آنالیزهای پیچیده‌تر)
مزایا:
سرعت و دقت بالا
ایده‌آل برای HPLC با فشار بالا (UHPLC در سری 1290)
پمپ ایزوکراتیک
(Isocratic Pump)
مدل‌ها: Agilent G1310A/B (سری 1100/1200)
کاربرد: برای آنالیزهایی که فقط از یک نوع فاز متحرک با ترکیب ثابت استفاده می‌کنند.
مزایا:
ساده و اقتصادی
دقت مناسب برای جداسازی‌های ساده
در HPLC، عملکرد injector بسیار حیاتی است زیرا دقت و صحت در تزریق نمونه‌ها می‌تواند تأثیر زیادی بر نتایج تجزیه و تحلیل داشته باشد. Injector معمولاً به صورت یک سوزن و محفظه‌ای طراحی می‌شود که می‌تواند نمونه را به‌طور دقیق و با حجم ثابت وارد جریان مایع کند. از انواع رایج آن می‌توان به injectorهای دستی و اتوماتیک اشاره کرد که بسته به کاربرد، نوع نمونه و حساسیت مورد نیاز متفاوت هستند.
اینجکتور(Injector) در دستگاه HPLC
دتکتور (Detector)
در دستگاه HPLC نقش حیاتی در شناسایی و اندازه‌گیری ترکیبات جدا شده توسط ستون دارد. به‌عبارت ساده، دتکتور چیزی است که به ما می‌گوید هر ترکیب چه زمانی از ستون خارج شده و چه مقدار از آن وجود دارد.
عملکرد دتکتور(Detector) در HPLC به‌طور خلاصه:
۱- تشخیص ترکیبات: وقتی ترکیبات جدا شده از ستون خارج می‌شوند، وارد دتکتور می‌شوند. دتکتور تغییراتی (مثلاً جذب نور، تغییر ضریب شکست، هدایت الکتریکی و…) را ثبت می‌کند که نشان‌دهنده حضور یک ماده خاص است.
۲- تبدیل سیگنال به داده: دتکتور این تغییرات را به سیگنال الکتریکی تبدیل می‌کند که بعداً توسط نرم‌افزار به نمودار (کروماتوگرام) تبدیل می‌شود.
۳- اندازه‌گیری کمّی: با مقایسه ارتفاع یا سطح پیک‌ها در کروماتوگرام، می‌توان مقدار هر ترکیب را محاسبه کرد.
دتکتورهای HPLC از اجزای حیاتی دستگاه هستند که در شناسایی و آنالیز ترکیبات جداشده از ستون کروماتوگرافی استفاده می‌شوند. شرکت Agilent یکی از برترین تولیدکنندگان دتکتورهای HPLC است و دتکتورهای متنوعی برای نیازهای مختلف آنالیز شیمیایی دارد. در اینجا چند نوع دتکتور رایج Agilent HPLC رو معرفی می‌کنم:
انواع دتکتورهای رایج در HPLC:
دتکتور فلوریمتریک (FLD)
- مدل‌های محبوب: Agilent 1200 Series Fluorescence Detector
- ویژگی‌ها: این دتکتورها به‌طور خاص برای شناسایی ترکیباتی که خاصیت فلورسانس دارند استفاده می‌شوند.
- حساسیت بالا و انتخاب‌پذیری خوبی دارند.
دتکتور UV-Vis (اشعه ماوراء بنفش و مرئی)
مدل‌های محبوب: Agilent 1200 Series UV-Vis, Agilent 1260 Infinity UV-Vis
ویژگی‌ها: این دتکتورها برای اندازه‌گیری جذب نور در نواحی UV و VIS (اشعه ماوراء بنفش و مرئی) طراحی شده‌اند.
این دتکتورها بیشتر برای ترکیباتی که خاصیت جذب UV دارند، مثل داروها یا ترکیبات آلی، مناسب هستند.
کاربردها: آنالیز داروها، پلیمرها، مواد شیمیایی آلی و غیره.
دتکتورELSD (Evaporative Light Scattering Detector)
- مدل‌های محبوب: Agilent 1260 Infinity ELSD
- ویژگی‌ها: این دتکتور برای ترکیباتی که قابل جذب نور یا فلورسانس نیستند، بسیار مفید است.
- اساس کار آن تبخیر حلال از نمونه و اندازه‌گیری پراکندگی نور از ذرات است.
کاربردها: آنالیز پلیمرها، چربی‌ها، و ترکیباتی که خاصیت نوری ندارند.
دتکتور RID (Refractive Index Detector)
- ویژگی‌ها: این دتکتورها تغییرات در شاخص انکسار نور را اندازه‌گیری می‌کنند. این دتکتورها برای ترکیباتی که جذب UV ندارند، مفید هستند.
کاربردها: آنالیز ترکیباتی مانند قندها، الکل‌ها و پلیمرهای بدون گروه‌های کروماتوگرافی فعال (مثل پلی‌اتیلن گلیکول).
دتکتور DAD (Diode Array Detector)
- مدل‌های محبوب: Agilent 1260 Infinity Diode Array Detector
- ویژگی‌ها: دتکتور DAD به شما این امکان را می‌دهد که در چند طول موج مختلف به‌طور همزمان اندازه‌گیری کنید.
- این دتکتور برای ترکیباتی که در چند ناحیه از طیف UV و VIS جذب دارند، مناسب است.
کاربردها: شناسایی دقیق ترکیبات دارویی، مواد غذایی، آب و محیط زیست
دتکتور MS (Spectrometer Mass)
- مدل‌های محبوب: Agilent 6495C Triple Quadrupole LC/MS
- ویژگی‌ها: این دتکتور ترکیب HPLC را با اسپکتروفتومتری جرم (Mass Spectrometry) ترکیب می‌کند و اطلاعات دقیقی از جرم مولکولی و ساختار ترکیبات فراهم می‌کند.
کاربردهای مهم HPLC در صنایع
صنایع آرایشی و بهداشتی
کنترل کیفیت مواد اولیه و نهایی
- شناسایی و اندازه‌گیری ترکیبات فعال (مثل رتینول، نیاسینامید، هیدروکینون)
- بررسی پایداری فرمولاسیون‌ها
صنایع غذایی
اندازه‌گیری مواد نگهدارنده، رنگ‌ها، ویتامین‌ها
- شناسایی آلاینده‌ها و سموم (مثل مایکوتوکسین‌ها)
- آنالیز قندها، اسیدهای آمینه، پروتئین‌ها
- بررسی تاریخ انقضا و پایداری مواد غذایی
کنترل کیفیت داروها
- تعیین مقدار مواد مؤثره (API)
- بررسی پایداری دارو و محصولات تجزیه‌شده
- مطالعات فارماکوکینتیک (جذب، متابولیسم، دفع دارو)
- آنالیز فرمولاسیون‌های نانویی
صنایع بیوتکنولوژی
آنالیز پروتئین‌ها، پپتیدها، آنزیم‌ها
کنترل کیفیت فرآورده‌های زیستی (مثل واکسن‌ها، آنتی‌بادی‌ها)
صنعت پتروشیمی و نفت
جداسازی و شناسایی ترکیبات آلی پیچیده
بررسی افزودنی‌ها و ناخالصی‌ها در محصولات نفتی
صنایع محیط زیست
شناسایی و اندازه‌گیری آلاینده‌های آلی در آب، خاک، هوا
- آنالیز بقایای سموم و آفت‌کش‌ها در منابع طبیعی
تحقیقات علمی و دانشگاهی
- کاربرد گسترده در پروژه‌های تحقیقاتی شیمی، بیوشیمی، داروسازی، زیست‌فناوری و پزشکی
- توسعه روش‌های نوین جداسازی و آنالیز
صنعت آب و فاضلاب
- اندازه‌گیری آلودگی‌های آلی
- بررسی غلظت داروها یا ترکیبات شیمیایی در آب آشامیدنی و پساب‌ها
Agilent Technologies-Model1100 (G1312A)Binary Pump
Agilent Technologies-Model1100 (G1315A)Quaternary Pump
Agilent Technologies-Model1100 Isocratic (1310A) Pump
Agilent Technologies-Model1100 (1316A) Thermostatted Column compartment
Agilent Technologies-Model1100(G1322A/G1379A)Hplc vacum Degasser
Agilent Technologies-Model1100(G1313A,G1329A)Autosampler
Agilent Technologies-Model1200 (G1312B)Binary Pump
Agilent Technologies-Model1200 (G1311A)Quaternary Pump
Agilent Technologies-Model1200 Isocratic (1310A) Pump
Agilent Technologies-Model1200 (1316A) Thermostatted Column compartment
Agilent Technologies-Model1200(G1322A/G1379A)Hplc vacum Degasser
Agilent Technologies-Model1200(G1376A,G1329A)Autosampler
لوازم مصرفی دستگاه HPLC
دستگاه HPLC (کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا) برای عملکرد صحیح و ارائه نتایج دقیق، نیازمند استفاده منظم از انواع لوازم مصرفی است. این لوازم در بخش‌های مختلف سیستم مورد استفاده قرار می‌گیرند و کیفیت و سلامت آن‌ها نقش مستقیم در کیفیت نتایج آزمایشگاهی دارد.
سرنگ‌ها و لوپ‌ها
Syringes & Sample Loops
سرنگ‌ها: برای تزریق دستی نمونه به سیستم.
لوپ‌های تزریق برای اندازه‌گیری و انتقال دقیق حجم نمونه
سپتوم و درپوش مخزن
Septum & Cap
کاربرد: جلوگیری از ورود آلودگی به مخزن حلال و حفظ فشار سیستم.
ویژگی: مقاوم به مواد شیمیایی و طراحی شده برای استفاده با انواع حلالها.
فیلترها
Filters
فیلتر حلال
(Solvent Filter)
فیلتر انتهایی ستون
(Column End Filter)
ویال‌ها (Vials): ظروف کوچک برای نگهداری نمونه‌ها.
درپوش و سپتوم ویال: جلوگیری از تبخیر یا آلودگی.
کارتریج‌های فیلتراسیون نمونه: برای پاکسازی بیشتر نمونه.
لوازم اتوسمپلر
Autosampler Consumables
کاربرد: پیش‌فیلتراسیون نمونه قبل از تزریق به سیستم برای حذف ذرات معلق.
انواع: فیلترهای PTFE، Nylon، PVDF و PES بسته به ماهیت نمونه و فاز متحرک.
فیلترهای سرسرنگی
Syringe Filters
کاربرد: جلوگیری از نشتی مایعات در پمپ‌ها و شیرهای تزریق.
جنس: معمولاً از مواد مقاوم به حلالها مانند PTFE یا Kalrez ساخته می‌شوند.
واشرها و اورینگ‌ها
Seals & O-rings
کاربرد: حلال‌هایی مانند آب، استونیتریل، متانول و بافرهای مختلف برای ایجاد شرایط جداسازی مناسب.
کیفیت حلالها (HPLC Grade) اهمیت زیادی دارد و باید خلوص بسیار بالا داشته باشند.
فازهای متحرک و مواد شیمیایی
Mobile Phases & Reagent
کاربرد: جلوگیری از نشتی مایعات در پمپ‌ها و شیرهای تزریق.
جنس: معمولاً از مواد مقاوم به حلالها مانند PTFE یا Kalrez ساخته می‌شوند.
قطعات مربوط به دتکتور
Detector Consumables
هد پمپ (Pump Head): بخشی که مستقیماً حلال را پمپ می‌کند.
پیستون و سیل‌های پمپ: قطعات حساس که باید به طور منظم بازبینی و تعویض شوند.
قطعات یدکی پمپ
Pump Spare Parts
جمع‌بندی و نتیجه‌گیری
کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC) از جمله روش‌های جداسازی پرکاربرد در بسیاری از علوم است. این روش دارای انواع فاز نرمال و فاز معکوس، زوج یون، جذب سطحی، تعویض یونی و طرد اندازه میباشد. دستگاه HPLC آن شامل بخش‌های مختلف بوده که مهم‌ترین آن ستون بوده که عمل جداسازی در آن اتفاق می‌افتد. فناوری نانو در زمینه انواع فاز ساکن به هدف بهبود گزینش پذیری و کارایی ستون و همچنین در آنالیز نانومواد ورود پیدا کرده است. در این روش با استفاده از زمان بازداری و سطح زیر پیک امکان شناسایی کمی و کیفی مخلوط ترکیبات وجود دارد.
«اگر نمونه‌ی شما فرّار یا نیمه‌فرّار است (مثل حلالها، سموم یا ترکیبات آلی موجود در هوا)، دستگاه GC-MS انتخاب بهتری خواهد بود، زیرا جداسازی و شناسایی دقیق اجزاء را به‌طور همزمان انجام می‌دهد.»
«در صورتی که هدف شما اندازه‌گیری غلظت فلزاتی مانند سرب یا مس باشد، دستگاه جذب اتمی شعله‌ایAAS گزینه مناسب‌تری نسبت به HPLC است.»
تفاوت GC-MS با HPLC چیست؟
HPLC یا کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا، برای جداسازی ترکیبات غیر فرّار و محلول در مایع به کار می‌رود، مانند پروتئین‌ها، ویتامین‌ها یا مواد دارویی محلول در آب.
در مقابل، GC-MS برای آنالیز ترکیبات فرّار و نیمه‌فرّار مناسب‌تر است، به ویژه اگر به شناسایی ساختار دقیق آن‌ها نیاز باشد.
شرکت پارسوا اکسیر آزما، مفتخر است به فروش دستگاه hplc نو و کارکرده از کمپانیAgilent و Waters با بالاترین کیفیت و بهترین خدمات پس از فروش میباشد، همچنین فروش کلیه لوازم مصرفی دستگاه hplc, از قبیل فروش انواع ستونهایHPLC, فیلترها، لامپها
خدمات پارسوآ اکسیر آزما
شرکت پارسوآ اکسیر آزما با سابقه طولانی در تأمین و فروش تجهیزات آنالیتیکال، ارائه‌دهنده انواع دستگاه‌های HPLC دست دوم و ریفربیشد از برندهای معتبر جهانی است. ما علاوه بر فروش دستگاه، خدمات نصب، آموزش و پشتیبانی فنی را نیز به مشتریان خود ارائه می‌کنیم تا از بهره‌برداری کامل از سیستم خود مطمئن شوند.
چرا پارسوآ اکسیر آزما را انتخاب کنید؟
ارائه دستگاه‌های تست‌شده و تضمین‌شده
مشاوره تخصصی برای انتخاب بهترین مدل متناسب با نیاز شما
خدمات پس از فروش و پشتیبانی فنی و
تامین قطعات در کوتاهترین زمان
مراحل عملکرد اینجکتور:
- بارگذاری نمونه (Load): نمونه توسط سرنگ یا اتوسمپلر به داخل لوپ تزریق وارد می‌شود، در حالی که فاز متحرک هنوز از داخل لوپ عبور نمی‌کند.
- تزریق نمونه (Inject): مسیر شیر تغییر کرده و فاز متحرک از داخل لوپ عبور می‌کند و نمونه را به ستون هدایت می‌کند.
- تکرارپذیری: حجم لوپ دقیق است و باعث می‌شود تزریق‌ها قابل تکرار و با دقت بالا انجام شوند.