​​​​​​​
دو نوع اصلی ستون در GC وجود دارد:

۱-ستون پر شده (Packed Column)

  • معمولاً از لوله‌ای فلزی یا شیشه‌ای تشکیل شده که با ماده‌ای جامد پوشیده شده از فاز ساکن پر شده است.
  • قطر آن معمولاً حدود ۲ تا ۴ میلی‌متر است.
  • بیشتر در آنالیزهای عمومی یا برای ترکیبات با وزن مولکولی بالا استفاده می‌شود.


۲- ستون موئین (Capillary Column یا Open Tubular Column)

  • ستون‌های نازکی هستند (قطر داخلی حدود ۰.۲ تا ۰.۵ میلی‌متر) با طول‌هایی تا ۶۰ متر.

  • فاز ساکن به صورت یک لایه نازک به دیواره داخلی ستون پوشیده شده است.

  • دقت و قدرت تفکیک بالایی دارند و بیشتر در کاربردهای دقیق‌تر مثل آنالیز ترکیبات آلی سبک استفاده می‌شوند.


عملکرد ستون (GC):

زمانی که نمونه به داخل دستگاه تزریق می‌شود، توسط گاز حامل (مثل هلیوم یا نیتروژن) وارد ستون می‌شود. چون هر ترکیب با فاز ساکن ستون تعامل متفاوتی دارد، با سرعت‌های متفاوتی از ستون عبور می‌کنند و در زمان‌های مختلف به آشکارساز می‌رسد.

 فروش انواع ستون های کروماتوگرافی گازی( GC) از کمپانی های معتبر ​​​​​​​

ستون GC یا ستون کروماتوگرافی گازی (Gas Chromatography Column) یکی از اجزای اصلی دستگاه کروماتوگرافی گازی است. این ستون وظیفه دارد ترکیبات مختلف موجود در یک نمونه را از هم جدا کند تا بتوان آن‌ها را شناسایی یا اندازه‌گیری کرد.
​​​​​​​

ستون کروماتوگرافی گازیGC

اجزای فیزیکی ستون GC

  • جنس بدنه: فولاد ضدزنگ یا سیلیکا فیوز شده (Fused Silica)

  • پوشش بیرونی: پلی‌آمید برای محافظت در برابر حرارت و فشار

  • اتصالات دو طرفه برای اتصال به سیستم تزریق و دتکتور

فاز ساکن داخل ستون GC چیست
​​​​​​​

  • نوع فاز ساکن تعیین‌کننده نوع جداسازی است،

  • انتخاب فاز بر اساس قطبیت ترکیبات نمونه (قطبی یا غیرقطبی)


مثال‌ها:

  • DB-1: غیرقطبی، برای هیدروکربن‌ها

  • DB-WAX: قطبی، برای الکل‌ها و اسیدها

فاکتورهای مؤثر بر عملکرد ستون GC

• دما و برنامه حرارتی (Temperature Programming)
• طول و قطر ستون
• نوع و ضخامت فاز ساکن
• سرعت گاز حامل

​​کاربردهای رایج ستون GC

  • آنالیز ترکیبات آلی فرار (VOCs)

  • بررسی ترکیب بنزین، نفت، اسانس‌ها، داروها، سموم

  • صنایع غذایی، دارویی، محیط زیست، پتروشیمی

برای انتخاب ستون مناسب در کروماتوگرافی گازی (GC)، چندین معیار مهم وجود داره که بسته به نوع نمونه، هدف آنالیز و شرایط دستگاه تعیین می‌شود. در ادامه مهم‌ترین معیارها 
به اختصار ذکر شده است:

فاکتورهای موثر در انتخاب ستون GC چیست؟


۱- نوع نمونه و ترکیبات مورد آنالیز
    •    قطبی یا غیرقطبی بودن ترکیبات تعیین می‌کنه چه نوع فاز ساکنی (قطبی یا غیرقطبی) انتخاب شود.
    •    برای الکل‌ها، اسیدها، آمین‌ها → ستون‌های قطبی مثل DB-WAX
    •    برای هیدروکربن‌ها و VOCs → ستون‌های غیرقطبی مثل DB-1 یا HP-5

۲- طول ستون
    •    طول بیشتر → قدرت تفکیک بالاتر ولی زمان آنالیز بیشتر
    •    معمولاً بین 15 تا 60 متر
    •    برای ترکیبات با تفاوت‌های جزئی → ستون بلند بهتره

۳- قطر داخلی ستون (ID)
    •    0.25 mm رایج‌ترین و متعادل‌ترین گزینه است
    •    قطر کمتر (مثلاً 0.18 mm): حساسیت بیشتر، اما نیاز به فشار بیشتر
    •    قطر بیشتر (مثلاً 0.53 mm): مناسب برای تزریق حجم بالا، تفکیک پایین‌تر

۴- ضخامت فاز ساکن
    •    ضخامت بیشتر: ظرفیت بار بیشتر، مناسب برای ترکیبات با فراریت بالا
    •    ضخامت کمتر: تفکیک بهتر، زمان نگه‌داری کوتاه‌تر
    •    معمولاً بین 0.1 تا 1.0 میکرومتر

۵- دمای عملیاتی ستون
    •    ستون باید دمای کاری مورد نیاز آنالیز رو تحمل کند
    •    بررسی دمای حداکثر تحمل ستون مهم است (مثلاً 250°C یا 350°C)

۶- نوع فاز ساکن (Stationary Phase)
    •    انتخاب بر اساس اصل شبیه، شبیه را حل می‌کند
    •    نمونه‌هایی از فاز ساکن:
    •    PDMS (پلی دی‌متیل‌سیلوکسان) → غیرقطبی
    •    PEG (پلی‌اتیلن‌گلیکول) → قطبی

۷-نوع دتکتور (Detector)
    •    بعضی ستون‌ها با دتکتورهای خاصی بهتر کار می‌کنند (مثل FID یا ECD)

۸- سازگاری با دستگاه
    •    مطمئن شوید ستون از نظر اتصالات، ابعاد و فشار با سیستم GC سازگاره

​​​​​​​

DB-624DB-WAXHP-5DB-1ویژگی/نوع ستون
6%CN+94%PDMS(نیمه قطبی)PEG(قطبی)5%فنیل+95%PDMSPDMS(غیر قطبی)نوع فاز ساکن
متوسطزیادکمخیلی کمقطبیت
حلالهای،VOCs,صنعتیالکلها،اسیدها،استرهاآفت کش ها،ترکیبات نیمه قطبیهیدروکربنها،گازهامناسب برای
280°C250°C
320°C
350°C
بیشترین دمای عملیاتی
FID, MSFID
FID, ECD
FID, TCD
سازگار با

​جدول مقایسه ای بین انواع ستون های GC

نگهداری و تعویض ستون

• علائم نیاز به تعویض: کاهش تفکیک، افزایش زمان نگه‌داری، کاهش حساسیت

• استفاده از فیلترها برای افزایش عمر ستون