مدل : 7890A/7890B/ 6890N/ 6890 plus
متعلقات:
FID Detector
Split/Splitless Inlet
Autosampler With Tray
LAN Communication
Computer and Chemstation Software
Fully Refurbished
کروماتوگرافی گازی (Gas Chromatography یا به اختصار GC) یکی از روشهای تحلیلی پرکاربرد در شیمی تجزیه است که برای جداسازی، شناسایی و اندازهگیری ترکیبات فرار در یک نمونه بهکار میرود.
این سیستم دارای قسمتهای: منبع گازی حامل، سیستم تنطیم کننده مقدار گاز، محل تزریق نمونه، ستون کروماتوگرافی GC، کوره و سیستم تنطیم درجه حرارت محل تزریق، آشکار ساز detector و سیستم شناساگر میباشد.
۱-بدنه اصلی (MAINFRAME) :
قسمت اصلی دستگاه GC که متشکل از کنترل بردها کنترل کننده جریال گازهای مورد استفاده، اینترفیس انتقال دادهها که با قرار گیری درگاه ورودی، ستون مناسب و آشکار ساز مورد نیاز براساس نوع ترکیبات نمونه در نهایت پیکربندی مناسب را بوجود می آورد.
۲-درگاه ورودی (INLET) :
درگاه ورودی که نحوه تزریق نمونه براساس استاندارد مشخص یا نوع ترکیبات میبایست انتخاب گردد متداول ترین نوع درگاه که در ۷۰ درصد دستگاهها استفاده میشود SPLIT/SPLITLESS INLET میباشد که نمونهای غلیظ را با نسبت مشخص وارد سیستم کروماتوگرافی میکند.
۳-آشکارسازDetectors
در دستگاه کروماتوگرافی گازی (GC)، آشکارسازها (Detectors) نقش حیاتی در شناسایی و اندازهگیری ترکیبات جداشده دارند. هر آشکارساز، ویژگی خاصی از ترکیبها (مانند قابلیت یونیزاسیون، رسانایی، گرمایی، یا جذب الکترونها) را اندازهگیری میکند.
در ادامه، رایجترین آشکارسازهای مورد استفاده در GC را معرفی میکنم:
محبوبترین و پرکاربردترین آشکارساز GC
عملکرد: ترکیبات آلی در شعله هیدروژن-هوا میسوزند و یون تولید میکنند. این یونها جریان الکتریکی ایجاد میکنند که اندازهگیری میشود.
ویژگیها:
حساسیت بالا به ترکیبات آلی
نسبتاً ارزان و پایدار
حساس نیست به ترکیبات غیرآلی (مثل آب، CO₂، NOx)
کاربرد: مواد نفتی، ترکیبات آلی فرار، داروها
عملکرد: تغییر در رسانایی گرمایی گاز حامل در حضور ترکیب آنالیت را اندازه میگیرد.
ویژگیها:
آشکارساز عمومی (به همه ترکیبات حساس است)
نسبت به FID حساسیت کمتری دارد
تخریبی نیست (نمونه را نمیسوزاند)
کاربرد: گازهای ساده، ترکیبات غیرآلی، زمانی که تحلیل بدون تخریب لازم است
عملکرد: از پرتودهی β برای تولید الکترون استفاده میکند. ترکیباتی که الکترون جذب میکنند (مانند هالوژنهها) باعث کاهش جریان الکترون میشوند.
ویژگیها:
کاربرد: حشرهکشها، PCBها، ترکیبات کلردار در محیط
عملکرد: ترکیبات با استفاده از نور UV یونیزه میشوند و جریان الکتریکی تولید میشود.
ویژگیها:
حساس به ترکیبات آلی آروماتیک و برخی ترکیبات هیدروکربنی
قابل حمل در دستگاههای مانیتورینگ محیطی
کاربرد: آنالیز ترکیبات آلی فرار (VOCs)
ترکیب GC با طیفسنجی جرمی برای شناسایی دقیق ترکیبات
عملکرد: مولکولها یونیزه شده، خرد شده و نسبت جرم به بار آنها اندازهگیری میشود.
ویژگیها:
کاربرد: شناسایی مواد ناشناخته، سمشناسی، تحلیل پیچیده
گازی بی اثر است مانند He, N2, Ar, از همه بهتر He است ولی چون گران است کاربرد کمی دارد. نگهداری He هم خطرناک است چون قابلیت انفجار دارد، بنابراین N2 در اکثریت موارد به عنوان گاز حامل در کروماتوگرافی گازی GC استفاده می شود.
منبع گاز حامل چیست؟ یک کپسول گاز با فشار زیاد به عنوان منبع گاز کامل استفاده می شود. غالبا این گاز نیتروژن با خلوص ۹۹/۹۹ درصد میباشد اما گاز های دیگری همانند هلیوم، آرگون و دی اکسید کربن نیز استفاده می شود.
خلوص گازحامل: گاز حامل باید خلوص بالایی داشته باشد چراکه ناخالصی هایی همچون اکسیژن و آب می توانند با فاز مایع در ستون واکنش دهند و آن را تخریب کنند. در این خصوص، ستون های شامل پلی استر، پلی گلایکول و پلی آمید، بیشتر در معرض خطر هستند.
گاز حامل برای حمل نمونه تزریق شده از درگاه به درون ستونها نیازمند جریانی گازی ترجیحا با کمترین میزان واکنش ، انتخاب میشود که مجدد برای انتخاب گاز مناسب با رجوع به استاندارد یا نوع ترکیبات نمونه و ستون مشخص میگردد.
اتوسمپلر (Autosampler) در دستگاههای کروماتوگرافی گازی (GC) وظیفه دارد نمونهها را بهصورت خودکار و دقیق به تزریقکننده وارد کند. استفاده از اتوسمپلر باعث افزایش دقت، تکرارپذیری و سرعت تحلیل میشود. انواع اتوسمپلرهای GC بر اساس نوع نمونه و روش تزریق به دستههای مختلفی تقسیم میشوند:
۱- اتوسمپلر مایع (Liquid Autosampler)
رایجترین نوع اتوسمپلر در GC.
نمونههای مایع را با استفاده از سرنگ مخصوص به تزریقکننده وارد میکند.
مناسب برای تحلیل ترکیبات فرار یا نیمهفرار در محلولها.
برای نمونههایی که ترکیبات فرار آنها از بالای فاز مایع یا جامد تبخیر میشود.
فقط گاز موجود در فضای بالای سر ویال تزریق میشود.
کاربرد: آنالیز ترکیبات فرار در غذا، دارو، محصولات نفتی، و آب
آنالیز آلودگی هوا
آنالیزآب: هیدروکربنهای آروماتیک چند شاخه-باقیمانده آفت کش ها-حلالهای ارگانیک-سولفید
آنالیز خاک: آلودگی های ارگانیک – آنالیز خاک های ضایعاتی
آنالیز گازهای ایدال و اتم: آب، هیدروژن، اکسیژن، نیتروژن، دی اکسید کربن
آنالیز ترکیبات نفت خام، گازهای پالایشی، گازهای معدنی، آنالیز روغن
ترکیبات ساده هیدروکربنی به همراه آزوییک، سولفورها
آنالیز گازوییل
هیدروکربن های آلوفاتیک و آروماتیک
آنالیز ترکیبات آرایشی بهداشتی( فنیل الکل ها، کلروفتیل ها)
آنالیز کروماتوگرافی فرایندهای تکنولوژیکی:process monitorin-chemical intermediate analysis
کاربرد در صنایع دارویی
آنالیز حلال های باقیمانده در داروها estriol pregnanetriol cholesterol
آنالیز catecholamine metabolite
سوالات پر تکرار
۱-چرا پیکها دمدار یا پهن میشوند؟
۲-چه گازی به عنوان گاز حامل استفاده میشود؟
معمولاً هلیم، نیتروژن یا هیدروژن بسته به نوع دتکتور و آنالیز مورد نیاز
بررسی نشت گاز
تمیز کردن انژکتور و دتکتور
تعویض لاین یا ستون در صورت نیاز
تنظیم شرایط تزریق و دما
استفاده از استانداردهای کالیبراسیون
پیکها پهن یا ناقص شوند
زمان بازداری تغییر غیرعادی داشته باشد
ستون آسیب دیده باشد (مثلاً خشکشدن فاز ساکن)
ممکن است ماده دارای ایزومر باشد، یا ناخالصی مشابهی در نمونه وجود داشته باشد، یا ستون از نظر کارایی دچار مشکل شده باشد.
ترکیبات فرار یا نیمهفرار که در دمای بالا بدون تجزیه بخار میشوند، مثل هیدروکربنها، الکلها، استرها، فنولها و برخی اسیدهای آلی.
GC برای ترکیبات فرار و حرارتپذیر است، ولی HPLC برای ترکیبات غیر فرار و حساس به دما استفاده میشود.